رنک الکسا

می دانیم که فلسفه حجاب مصون بودن زن از نگاه نامحرم است با این حال اسلام دستور داده است که خانم ها در حال نماز هم پوشش داشته باشند کما اینکه ممکن است شخص در حالی نماز بگزارد که هیچ نامحرمی وجود ندارد با این حال چرا باید پوشیده باشد ؟ فلسفه این پوشش چیست ؟ چرا جایی که جز خداوند کسی شاهد و ناظر شخص نیست چرا باید محجبه باشد ؟ مگر خداوند نسبت به خانم ها نامحرم است؟

ابتدا باید دقت شود که احکام الهی که از منشأ علم و حکمت پروردگار عالم صادر می گردد، یک علت و چرا ندارد که کسی بتواند مدعی شود علت فلان حکم این است و لا غیر. بلکه احکام الهی نیز (مانند آیات قرآن کریم) ظاهری دارند و باطنی و باطنش باطنی . لذا در این امکان و فرصت کوتاه، فقط به صورت اجمال به یکی از دلایل اشاره می گردد.

اگر چه همه ی عبادات برای خداوند است، اما نماز ایستادن عبد در مقابل معبود و گفتگوی مستقیم او با پروردگار عالم است. و به همین جهت و جهات دیگر سرآمد عبادت ها و ستون دین نامیده شده است.

حکمت نهایی همه ی احکام الهی و همه ی عبادت ها و از جمله نماز، به فعلیت رسیدن استعدادهای انسانی و رسیدن به کمال و در نهایت تقرب به «هستی و کمال مطلق»، الله جل جلاله می باشد، که فرمود:

«یا أَیهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکمْ مِنْ ذَکرٍ وَ أُنْثى‏ وَ جَعَلْناکمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکرَمَکمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیرٌ» (الحجرات - 13) ؛ اى مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیره‏ها و قبیله‏ها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامى‏ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست، خداوند دانا و آگاه است.

در میان همه ی عبادت ها، نماز کامل ترین و جامع ترین عبادت است. در نماز یک زندگی کامل سیر شده و تجلی پیدا می کند و عبد آن گونه که باید باشد (نه آن گونه که هست) در مقابل معبود ایستاده و تمامی اعتقادات، باورها و نیازهای خود را آن گونه که باید (نه آن گونه که هست) به «رب العالمین» عرضه می دارد.

درباره پوشش در نماز باید گفت: مسئله محرم و نامحرم مربوط به انسان هاست و خداوند منزّه از آن است، ولى فلسفه پوشش انسان تنها مربوط به مسئله محرم و نامحرمى نیست، چون بر هر نمازگزارى (زن باشد یا مرد) واجب است خود را در نماز به مقدارى که در شرع مقدس واجب شده بپوشاند؛ اگرچه تنها باشد و در خلوت نماز بخواند و هیچ کس او را نبیند.

پوشش براى انسان، اعم از زن و مرد، نوعى کرامت الهى است. تنها آدمیان لباس مى پوشند، امّا هیچ حیوانى لباس نمى پوشد؛ بنابراین پوشش نشانه اى براى شخصیت و احترام انسان محسوب مى شود؛ افزون بر این، در نماز علاوه بر خشوع قلبى، خشوع ظاهرى و احترام در مقابل ذات حق تعالى هم لازم است و آنچه خداوند براى بانوان در خضوع و احترام بندگى مى خواهد، مسئله رعایت حجاب هنگام نماز است. قرآن کریم مى فرماید: (وَ نَحنُ أَقرَبُ إِلَیهِ مِن حَبلِ الورِید)؛ و ما از شاه رگ [او](انسان) به او نزدیک تریم.

حجاب براى زنان مؤمن، مقدمه قرب و نزدیکى به حق تعالى است و بهترین تمرین براى حفظ و رعایت آن براى بانوان در برابر نامحرم به شمار مى رود، زیرا خانمى که پنج نوبت در شبانه روز در آن جا که نامحرمى نیست این گونه خود را بپوشاند، بى گمان خود را در برابر نامحرم بهتر مى پوشاند؛ البته مسئله لزوم رعایت حجاب براى بانوان در نماز، ممکن است حکمت هاى دیگرى هم داشته باشد که براى ما معلوم نیست، چون فلسفه و حکمت همه احکام براى ما بیان نشده و آنچه بیان شده نیز به طور کامل به دست ما نرسیده است.

تلخیص:تبیان